Prawie każdy z nas zna uczucie, kiedy mały obiekt porusza się bezpośrednio w polu widzenia. Chcąc się go pozbyć wykonujemy szybki ruch okiem w bok, ale po kilku sekundach mały cień wraca na swoje miejsce. To problem mętów w ciele szklistym, który może spotkać każdego. Nie ma ograniczeń wiekowych, nie dotyczy konkretnej płci, nie zależy też od stylu życia czy wykonywanej pracy.

Męty objawiają się irytującymi cieniami, które przemieszczają się wraz z ruchem oka, głównie podczas patrzenia na jasne tło, np. białą kartkę, jasny ekran komputera lub na niebo w słoneczny dzień. Zdarza się również, że powodują chwilowe zamazywanie obrazu w zależności od ustawienia oka lub efekt patrzenia na świat „przez dym”. W większości przypadków obecność mętów w szklistce nie grozi bezpośrednio utratą widzenia, ale ci, którzy borykają się z tym problemem wiedzą, jak wielki powoduje dyskomfort.

Do tej pory twierdzono, że jedyną skuteczną metodą usuwania mętów ciała szklistego jest witrektomia. Ale podjęcie decyzji o jej przeprowadzeniu dotyczy wyłącznie poważniejszych przypadków i niesie ze sobą ryzyko powikłań. W przypadku braku kwalifikacji do takiego zabiegu najczęstszym rozwiązaniem było poinformowanie pacjenta, że musi z tym żyć i powinien się przyzwyczaić. Co jednak, kiedy pacjent postanawia walczyć z małym pod względem rozmiaru, ale nieznośnie uciążliwym problemem?

Rozwiązaniem może być zabieg witreolizy wykonywanej laserem NdYAG o długości fali 1064 nm. Ze względu na liczne korzyści i małą możliwość powikłań, badania nad efektywnym usuwaniem mętów ciała szklistego za pomocą nanosekundowego lasera zyskały w ostatnim czasie na intensywności.

Podstawową korzyścią dla pacjenta jest bardzo niski współczynnik powikłań pozabiegowych równy 0.1% (stwierdzono możliwość wystąpienia wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, mikrokrwotoków lub zaćmy). Wart zauważenia jest również udział pozytywnych rezultatów, które zanotowano w przypadku 85-92% przeprowadzonych zabiegów (w zależności od autora publikacji). Kolejnym argumentem przemawiającym za zabiegiem jest fakt, iż przeprowadzenie zabiegu nie wymaga angażowania sztabu ludzi i sali operacyjnej. W wygodny i szybki sposób można tego dokonać w typowym gabinecie przystosowanym do pracy z laserami. Specyfika usuwania mętów laserem potrzebuje znakomitego narzędzia, który ułatwi pracę, zwiększy bezpieczeństwo i zapewni wysoką skuteczność. Takie narzędzie to UltraQ Reflex, który został wyprodukowany w dalekiej Australii przez dobrze Państwu znaną firmę Ellex, czołowego producenta laserów medycznych na świecie.

Lasery Ellex’a wyróżnia skoncentrowana wiązka o ultra-gaussowskim profilu oraz zastosowany Q-switch pozwalający uzyskać przełom optyczny przy niskiej energii, wynoszącej nawet 1.8mJ (w powietrzu), co chroni tkanki otaczające ciało szkliste. Dzięki zaawansowanej optyce możliwe jest wykonywanie witreolizy (jak również kapsulotomii i irydotomii) przy użyciu mniejszej ilości impulsów i mniejszych energii, co znacznie obniża możliwość niepożądanych uszkodzeń oraz podnosi poziom kontroli nad procedurą. Precyzję lokalizowania mętów i prawidłowego umiejscawiania ogniska lasera zapewnia dwupunktowy system celowniczyo tolerancji do 8 mikronów.

Kolejnym, istotnym dla prawidłowo wykonanego zabiegu, zagadnieniem jest uzyskanie odpowiedniego kąta stożka wiązki laserowej oraz zachowanie współosiowości promieni lasera oraz oświetlenia. Do tej pory standardowa budowa lasera YAG kierowała światło lampy szczelinowej pod pewnym kątem ku górze, nie poziomo. Innowacyjne rozwiązanie konstrukcyjne opatentowała firma Ellex i zastosowała je w najnowszym laserze YAG oznaczonym jako UltraQR. Specjalna budowa jego lampy szczelinowej umożliwia uzyskanie zbieżności wizji, promienia lasera i oświetlenia lampy na jednej ścieżce optycznej oraz ogniskowanie ich w jednym punkcie. Osiągnięcie takiej zbieżności możliwe jest dzięki zastosowaniu ruchomego, zautomatyzowanego lustra Reflex, które w momencie wykonywania strzału usuwane jest z toru optycznego, w celu dostarczenia światła lasera do oka pacjenta. Koaksjalny system oświetlenia zapewnia rewelacyjną głębię ostrości obrazu w przednim odcinku oraz ułatwia precyzyjne ogniskowanie na strukturach zawartych w ciele szklistym. Warto wspomnieć również o innych istotnych właściwościach nowego systemu tj. repetycja do 3 Hz oraz dwukierunkowy offset umożliwiający przesunięcie ogniska lasera w zakresie ±500 μm względem skupionych plamek celowniczych. Pomimo, że założeniem powstania lasera UltraQ Reflex było umożliwienie dokonywania witreolizy, pamiętajmy, iż ciągle ma on zastosowanie jako tradycyjny YAG w irydotomii i kapsulotomii. W jej przypadku po wszczepach soczewek nowej generacji (dyfrakcyjnych, torycznych) wspomniane wcześniej właściwości optyczne minimalizują ryzyko uszkodzenia części optycznej soczewki.

Ważną informacją dotyczącą nowego modelu UltraQ jest fakt, iż unikalne technologie w nim zastosowane spełniają wszelkie kryteria innowacyjności. Zabieg witreolizy może wzbogacić ofertę zabiegów laserowych i jest nowym kierunkiem rozwoju. Zwiększenie dostępności terapii usuwania mętów w ciele szklistym pozwoli uwolnić rzeszę pacjentów od frustrujących dolegliwości i podniesie komfort ich życia codziennego.