W ostatnich latach zarówno w Polsce, jak i na świecie, obserwuje się stały, dynamiczny wzrost zachorowalności na nowotwory skóry. W populacji kaukaskiej najczęściej występującym rakiem skóry wciąż pozostaje rak podstawnokomórkowy. Pomimo stosunkowo powolnego wzrostu charakteryzuje się znaczną złośliwością miejscową oraz zdolnością do naciekania i destrukcji okolicznych tkanek. W niewielkim odsetku przypadków (<0,01%) rak ten może dawać przerzuty odległe^1-2.

Klinicznie rak podstawnokomórkowy prezentuje się jako grudka bądź guzek barwy jasnoróżowej, niejednokrotnie z nadżerką lub niewielkim owrzodzeniem na szczycie³. W diagnostyce różnicowej zmian nowotworowych skóry bardzo ważną rolę odgrywa niewątpliwie badanie dermoskopowe. Jednak w przypadku podtypu twardzinopodobnego raka podstawnokomórkowego zmiana skórna może prezentować jedynie obecność dyskretnych wzorców dermoskopowych, co w znacznym stopniu utrudnia podjęcie decyzji o wdrożeniu leczenia chirurgicznego, szczególnie w przypadku zmian zlokalizowanych na twarzy. W sytuacjach, gdy dermoskopia nie daje jednoznacznej odpowiedzi, czy mamy do czynienia ze zmianą złośliwą, przydatnym narzędziem okazuje się mikroskopia konfokalna.

Przedstawiamy przypadek 70-letniego mężczyzny, który zgłosił się do Kliniki Dermatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Rzeszowie celem konsultacji zmiany skórnej okolicy twarzy. W badaniu dermatologicznym w okolicy policzka prawego stwierdzono obecność niewielkiej blaszki słabo odgraniczonej od skóry zdrowej (fot. 1 – obraz kliniczny pacjenta z postacią twardzinopodobną raka podstawnokomórkowego (od lewej); obraz dermatoskopowy raka podstawnokomórkowego drzewkowate teleangiektazje (strzałka), biały obszar bezstrukturalny (gwiazdki)). W dermoskopii obserwowano ognisko drzewkowatych teleangiektazji o zatartych granicach z obecnością białego obszaru bezstrukturalnego. Diagnostykę poszerzono o badanie mikroskopii konfokalnej, w której uwidoczniono guzy wyspowe, atypowe, komórki bazaloidalne oraz poszerzone naczynia krwionośne (fot. 2 – obraz mikroskopii konfokalnej (od lewej A, B) obraz guzów wyspowych (strzałki), (C) poszerzone naczynia i komórki zapalne (gwiazdki)). Na podstawie całości obrazu klinicznego wysunięto podejrzenie raka podstawnokomórkowego o podtypie twardzinopodobnym. Zmianę wycięto w całości i przekazano do badania histopatologicznego, które potwierdziło rozpoznanie.

Podsumowując, uzupełnienie procesu diagnostycznego o badanie mikroskopii konfokalnej umożliwia wykrycie zmian nowotworowych, które podczas rutynowej diagnostyki mogłyby nie budzić niepokoju onkologicznego. ♦